Hoàn cảnh sáng tác và ý nghĩa tuyệt phẩm "Lòng Mẹ" (Y Vân) được tôn vinh là Quốc ca của tình mẫu tử _ Nét Xưa

   

Lòng Mẹ bao la như biển Thái Bình dạt dào,
Tình Mẹ tha thiết như dòng suối hiền ngọt ngào,
Lời Mẹ êm ái như đồng lúa chiều rì rào.
Tiếng ru bên thềm trăng tà soi bóng Mẹ yêu.

Lòng Mẹ thương con như vầng trăng tròn mùa thu.
Tình Mẹ yêu mến như làn gió đùa mặt hồ.
Lời ru man mác êm như sáo diều dật dờ.
Nắng mưa sớm chiều vui cùng tiếng hát trẻ thơ.

Có ai có thể đo được tấm lòng của mẹ? Có ai có thể yêu chúng ta vô điều kiện như là mẹ? Có ai có thể lo toan cho chúng ta từng li từng tí được như là mẹ? Có ai có thể ủng hộ chúng ta một lòng như là mẹ? Có ai có thể bao dung với những lỗi lầm của chúng ta như là mẹ?... Có vô số những câu hỏi như thế trong lòng tôi, và cả mọi người đúng không? Và chúng đều có chung một câu trả lời là “không”. Lòng mẹ bao la là thế, nhưng có mấy ai trong chúng ta có thể hiểu được, mấy ai trong chúng ta có thể cảm nhận được trọn vẹn những điều đó? Tất nhiên có, đó chính là Y Vân, người nhạc sĩ đã bằng cả tấm lòng mình, tạo ra một tuyệt tác theo thời gian: ca khúc “Lòng Mẹ”. Những ca từ trên chính là đoạn mở đầu của bài hát này. Ông cảm nhận được rằng lòng mẹ là một nơi bao la rộng lớn như là “biển Thái Bình dạt dào” và thương con “như vầng trăng tròn mùa thu”, tình yêu của bà thì “tha thiết như dòng suối hiền ngọt ngào” như “làn gió đùa mặt hồ”, lời nói của bà lại “êm ái như đồng lúa chiều rì rào”, lời ru thì lại “man mác êm như sáo diều dật dờ”. Những hình ảnh mà ông mang ra để so sánh luôn mang một tầm vũ trụ, có lẽ chỉ có những thứ trên cao ấy mới xứng ngang được với lòng mẹ mà thôi.

Nhạc sĩ Y Vân

Thương con thao thức bao đêm trường,
Con đà yên giấc Mẹ hiền vui sướng biết bao.
Thương con khuya sớm bao tháng ngày.
Lặn lội gieo neo nuôi con tới ngày lớn khôn.

 

Dù cho mưa gió không quản thân gầy Mẹ hiền.
Một sương hai nắng cho bạc mái đầu buồn phiền.
Ngày đêm sớm tối vui cùng con nhỏ một niềm.
Tiếng ru êm đềm mẹ hiền năm tháng triền miên.

Mời quý vị nghe lại ca khúc "Lòng Mẹ" Trình bày: Danh ca Thái Thanh

Bấm vào để nghe ca khúc "Lòng Mẹ" Trình bày: Danh ca Thái Thanh

 Tình thương của một người mẹ dành cho đứa con thân yêu của mình là vô bờ bến. Mẹ đã vì con mà “thao thức bao đêm trường”, mà “lặn lội gieo neo nuôi con tới ngày lớn khôn”. Dù cho có khó khăn, gian khổ, dù cho mưa nắng, gió sương từng ngày từng ngày vương lên màu tóc mẹ. Thì mẹ vẫn “ngày đêm sớm tối vui cùng con nhỏ một niềm” và tiếng ru của mẹ vẫn luôn êm đềm theo con qua “năm tháng triền miên”.

Tình yêu, tấm lòng của mẹ làm “chan chứa trên bao xóm làng gần xa”. Nó làm cho “trăng ngàn đứng lặng để nghe”, làm “xao xuyến núi đồi suối rừng rặng tre” và “sóng ven Thái Bình im lìm” lắng nghe lời ru ngọt ngào chan chứa lòng mẹ. Mẹ vẫn luôn âm thầm, lặng lẽ như thế. Vẫn luôn “một lòng nuôi nấng vỗ về” những ngày con thơ bé, luôn cho con những “khuyên nhủ bao lời mặn mà” mà con sẽ mang đi trên suốt quãng đời trưởng thành của mình. Nó êm đềm như “tiếng đàn lời ca” luôn ngân lên trong lòng của những người con trẻ.

Lòng Mẹ chan chứa trên bao xóm làng gần xa.
Tình Mẹ dâng tới trăng ngàn đứng lặng để nghe,
Lời ru xao xuyến núi đồi suối rừng rặng tre.
Sóng ven Thái Bình im lìm khi tiếng Mẹ ru.

Một lòng nuôi nấng vỗ về những ngày còn thơ.
Một tình thương mến êm như tiếng đàn lời ca.
Mẹ hiền sớm tối khuyên nhủ bao lời mặn mà.
Khắc ghi bên lòng con trẻ muôn bước đường xa.

Thương con Mẹ hát câu êm đềm,
Ru lòng thơ ấu quản gì khi thức trắng đêm.
Bao năm nước mắt như suối nguồn.
Chảy vào tim con mái tóc trót đành đẫm sương.

Dù ai xa vắng trên đường sớm chiều về đâu.
Dù khi mưa gió tháng ngày trong đời bể dâu.
Dù cho phai nắng nhưng lòng thương chẳng lạt mầu.
Vẫn mong quay về vui vầy dưới bóng mẹ yêu.

Mời quý vị nghe lại ca khúc "Lòng Mẹ" Trình bày: Hương Lan, Khánh Hà, Ý Lan, Hương Thủy, Băng Tâm, Châu Ngọc Hà

Bấm vào để nghe ca khúc "Lòng Mẹ" Trình bày: Hương Lan, Khánh Hà, Ý Lan, Hương Thủy, Băng Tâm, Châu Ngọc Hà

Tình thương của mẹ cũng không quản mà “thức trắng đêm”, những giọt nước mắt mẹ như là một dòng suối mát thức tỉnh tâm hồn con trẻ. Có lẽ chúng ta chỉ thực sự thấm thía điều đó khi rời xa vòng tay của mẹ. Vì vậy nên dù cho có “xa vắng trên đường sớm chiều về đâu”, dù “mưa gió tháng ngày trong đời bể dâu”, dù “phai nắng nhưng lòng thương chẳng lạt mầu” chúng ta vẫn luôn mong muốn được “quay về vui vầy dưới bóng mẹ yêu”. Vì trong cuộc đời này sẽ không bao giờ có ai yêu ta bằng mẹ, bao dung ta hơn mẹ. Tình yêu của mẹ là những gì bình dị nhất, thân thương nhất và cũng là thứ quý giá nhất, bao la nhất mà không có gì có thể so sánh được. Và có lẽ chỉ có nhạc sĩ Y Vân mới gọi tên nó được một cách tròn vẹn như thế.

Mời quý vị nghe lại ca khúc "Lòng Mẹ" Trình bày: Giao Linh

Bấm vào để nghe ca khúc "Lòng Mẹ" Trình bày: Danh ca Giao Linh

Bài hát này được Nhạc sĩ Y Vân sáng tác 1955 tại Sài Gòn, theo như lời kể của em trai ông thì trước đó gia đình ông mới từ Hà nội vào đây sinh sống. Lúc đó ông ông đang làm một nhạc công đi biểu diễn khắp nơi ở Sài Gòn để kiếm tiền nuôi sống gia đình. Mẹ ông hằng đêm thường đem quần áo ra giật ở máy nước công cộng. Và vào một đêm nọ, khi ông đi làm về và gặp mưa lúc đã 2 giờ sáng, nhưng mẹ ông vẫn đem áo của ông ra vòi nước để giặt. Vì đó là giờ giới nghiêm nên bà đã bị quân cảnh giữ lại “hỏi thăm”. Nhưng bà vẫn không quan tâm, thứ bà quan tâm duy nhất chính là chiếc áo của con trai bà, khi được thả về bà vẫn tiếp tục công việc giang dở của mình là đốt nhang hơ cho cái áo ấy nhanh khô. Khi ông biết được sự tình, ông không thể ngăn được cảm xúc mà rơi nước mắt. Sau đó ông đã viết nên ca khúc Lòng Mẹ để thể hiện sự yêu thương và kính trọng của mình đối với bà. Khi ông hát cho bà nghe bà đã rơi những giọt nước mắt vô cùng hạnh phúc.

Bài hát đã trở thành một ca khúc bất tử theo dài trong năm tháng. Và nó còn được tôn vinh là “Quốc Ca của tình mẫu tử”.

Lắng lại tâm hồn một lúc, tôi tự hỏi chính bản thân răng đã bao giờ cảm nhận được hết sự bao la ấy trong lòng mẹ? Đã bao giờ ngồi lại cùng mẹ trò chuyện và lắng nghe chân thành những tâm sự của bà? Có, tôi cảm nhận được, rằng bà yêu tôi nhiều lắm, nhiều đến mức tôi không muốn nhận lấy tình yêu đó thêm nữa. Nhưng tôi cho đó là sự đương nhiên nên những khi còn bên cạnh mẹ ngày ngày, nhiều khi tôi chỉ muốn thoát ra khỏi sự yêu thương đó. Cho đến khi đã lập gia đình, rời xa vòng tay thân yêu đó, tôi mới hiểu rằng không ai có thể hạnh phúc được như tôi, tôi mới thèm cái cảm giác được mẹ ôm trong vòng tay ấm áp và tràn đầy yêu thương ấy, tôi mới biết mình có một tình yêu thật quý giá mà bao người có mơ cũng không bao giờ có. Vì còn biết bao nhiêu con người thiệt thòi ngoài kia, có những người còn chưa cả nhận được tình yêu của mẹ, họ không có mẹ vì không biết mẹ mình là ai, có thể vì đã bị bỏ rơi hoặc là đã mất đi mẹ. Vậy nên chúng ta, những con người đang được mẹ yêu thương xin hãy trân trọng những phút giây hạnh phúc này, đừng để đến khi muộn màng mà hối hận, mà u sầu.